Trả lời câu hỏi của PV Khampha.vn tại Hội thảo Truyền thông khoa học công nghệ 2015 và kế hoạch phát triển điện hạt nhân, ông Đoàn Thế Vinh, Phó Vụ trưởng Vụ Nhiệt điện và điện hạt nhân - Bộ Công thương, cho biết việc sản xuất điện phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Trong khi đó, phải gần chục năm nữa, điện hạt nhân của Việt Nam mới có thể hoạt động. Đây là một quãng thời gian phát triển rất dài và giá cả thị trường về nguyên liệu cũng như các chỉ số CPI, GDP,... còn nhiều thay đổi. Cho nên trước mắt chưa thể đưa ra một dự đoán nào về giá điện trong tương lai.
Theo ông Vinh, hiện nay, so với nhiều nước trên thế giới cũng như trong khu vực, giá bán điện của Việt Nam vẫn ở mức thấp, dưới giá thành sản xuất. Chính phủ cũng đã có lộ trình tăng giá điện.
Ông Đoàn Thế Vinh, Phó Vụ trưởng Vụ Nhiệt điện và điện hạt nhân - Bộ Công thương
Ông Vương Hữu Tấn, Cục trưởng Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, cũng cho hay, theo kế hoạch dự kiến, đến năm 2030, tỷ lệ điện hạt nhân chỉ mới chiếm khoảng 7% tổng công suất điện quốc gia. Vì vậy, giá điện không chịu ảnh hưởng nhiều bới việc sử dụng điện hạt nhân.
Đối với câu hỏi, Việt Nam có thể tiến đến sử dụng điện hạt nhân thay thế phần lớn phương án sản xuất điện bằng thủy điện, nhiệt điện hiện nay, ông Vinh cho rằng Việt Nam không coi điện hạt nhân là phương thức cung cấp nguồn điện chủ đạo. Pháp có tỷ lệ điện hạt nhân đến hơn 70%, nhưng điều đó tùy thuộc tính chất đặc thù về điều kiện kinh tế, phát triển xã hội. Hơn nữa, xu hướng chung của thế giới là sử dụng năng lượng tái tạo cùng năng lượng mặt trời, khí và gió,... Cho nên năng lượng hạt nhân không bao giờ trở thành nguồn năng lượng chủ yếu.
Ông Vương Hữu Tấn, Cục trưởng Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, phát biểu ý kiến
Còn theo ông Tấn, việc phát triển điện hạt nhân còn phải đảm bảo an ninh năng lượng. Không thể phụ thuộc quá nhiều vào một nguồn năng lượng. Các nhà quản lý luôn phải tính đến phương án rủi ro khi một loại năng lượng nào đó ngừng hoạt động, phải có một loại năng lượng khác thay thế.
Cũng theo vị đại diện Bộ Công thương, hiện nay, tổng vốn đầu tư cho ngành điện khoảng 5,864 tỷ USD/năm và từ nay đến năm 2030 là hơn 7,8 tỷ USD/năm. Từ nay nến 2030, bình quân vốn đầu tư cho ngành than là 1,6 tỷ USD/năm.
Theo đó, ông Vinh cho rằng, việc đầu tư điện hạt nhân nhằm đáp ứng kỳ vọng giảm sự nhập khẩu nhiên liệu và năng lượng luôn bất ổn về giá.
Ông Phan Minh Tuấn, Phó GĐ Ban Quản lý dự án điện hạt nhân Ninh Thuận cho biết, hiện nay hệ thống điện Việt Nam chủ yếu phụ thuộc vào nhiệt điện và thủy điện. Theo dự kiến trước đây, đến năm 2020, Việt Nam khởi động tổ máy phát điện hạt nhân đầu tiên. Tuy nhiên, thời hạn này có thể phải lùi lại.
Ông Phan Minh Tuấn cho hay, trong khi các nguồn điện khác không phát triển mà dân số tăng lên, nhu cầu dùng điện tăng lên, nhiệt điện vẫn sẽ là chủ đạo. Một số phương án sản xuất điện sẽ được ưu tiên là "điện hạt nhân" và "thủy điện tích năng".
Ông Phan Minh Tuấn, Phó GĐ Ban Quản lý dự án điện hạt nhân Ninh Thuận
Hiện nay, thủy điện chiếm gần một nửa tổng công suất nguồn điện quốc gia. Nhưng dự kiến, đến năm 2030, thủy điện chỉ còn khoảng 12%, trong khi nhiệt điện tăng đến hơn một nửa. Trong điều kiện giá thành nhập khẩu nhiên liệu rất đắt đỏ, điện hạt nhân là giải pháp quan trọng.
Theo tính toán, đến năm 2050, điện hạt nhân sẽ chiếm khoảng 15 - 20% tổng công suất điện.
Ông Tuấn cũng cho hay, định hướng quy hoạch phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam, có 7 địa điểm ứng viên gồm: Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Bình Đinh, Phú Yên... Mỗi điểm sẽ xây dựng 4 - 6 tổ máy. Các tổ máy đều được đặt rải rác dọc ven biển Đông.
Phối cảnh Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1
Phối cảnh Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2
Dự án Trung tâm quan hệ công chúng về điện hạt nhân
Khu quản lý vận hành, khu chuyên gia và trụ sở Ban QLDA (KVH) bao gồm các hạng mục công trình Kiến trúc cảnh quan và hạ tầng kỹ thuật; Trụ sở EVNNPB; Chung cư cho chuyên gia và cán bộ CNV quản lý dự án, quản lý vận hành nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận; nhà ở thấp tầng cho chuyên gia; trạm y tế, khu TDTT, khu đưa đón công nhân; trường mầm non và hệ thống cung cấp điện 22kV.